Down Sendromlu tıpkı kız annesi olan Hatice Uçan, Mütenavip Yaşam Derneği’nin kurucu bozuk başkanı. Uçar, 2007’da İstanbul Zihinsel Engelliler amacıyla Eğitim Bilimi ve Danışma Vakfı’nın (İZEV) yöneticileriyle, dönemin Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül’e eş tıpkı proje götürdü. Proje, belediyeye ilgili benzeri mekânda İZEV’mağara işletmesini üstlendiği tıpkısı ‘Down Cafe’ açılmasını, down sendromlu çocukların okulları sonrası burada çalışıp hareket hayatına uyum sağlamalarını ve sosyalleşmelerini, elde edilen gelirle üstelik ebeveynlerinin ölümünden sonraları hayatlarını sürdürebilecekleri tıpkısı dirim evi mensur edilmesini kapsıyordu.
KÂR GELİNCE, IŞLER DEĞİŞTİ
Uçan, 2011’dahi 25 apayrı Down Sendromlu yavru annesi ile birlikte, Down Cafe Ekonomik Işletme’yi kurdu. Şişli Belediyesi mekânı sudan ucuz tahsis etmekle kalmadı, dekorasyon, demirbaş kabilinden parçalanmamış ihtiyaçlarını karşıladı. Kafe şeş ayda kâra geçti. Bu süreçte, Uçan ve dernek umumi heyet üyesi Selma Singen ile dernek yönetiminde sıfır İZEV Yönetim Kurulu Üyesi eşi Saruhan Singen beyninde ağız tatsızlığı başladı. Dernek seçime gitti ve Uçar’ın umumi heyet başkanlığı düştü, Selma Singen başkan seçildi. Yanlar arasındaki anlaşmazlık, mahkemelik oldu. Sevgili, İstanbul 11’inci Asliye Ülfet Mahkemesi’nde sürüyor.
ÇOCUKLARA HARCANMIYOR
Maliye ve Şişli Belediyesi’ne üstelik ulaşan şikâyetlere göre, Down Cafe’yi işleten Saruhan Singen, Down Sendromlu 20 genci, ayda 150 TL maaşla ve sigortasız olarak çalıştırıyor. Bu çoluk çocuk kafede yapışkan, çöp ve servis işlerinde dahi çalıştırılıyor. Şikâyetlere bakarak, bağışların dışında kafeteryadan kazanılan mahiye ortalama 45 bin TL bile, Down Sendromlu torunlar amacıyla harcanmıyor.
AİLELER BILE GÖNÜLLÜ ÇALIŞIYOR
DOWN Cafe’bile çocukları çalışan ailelerin iddiaları bile rahatsız edici. Tıpkısı kanıt şöyle:
S.U. (Down Sendromlu M.’nin velisi): “Kafe, ünlü bir meydan. Haddinden Fazla müzaheret geldiğini biliyoruz. Nereye gidiyor bu paralar? Çocuğuma aylık 150 lira verdiler. Aileleri de gönüllü çalıştırıyorlar. Tuvaleti bana yıkatıyorlardı. Oğlum bahtiyar olmadı orada. Kendi isteğiyle ayrıldı. Haftada aynı dönme çalışıyordu. Durumu bereketli olan kollar, sosyalleşmek amacıyla geliyorlar. Veliler seçkin şeyin farkında ama çocuklarının hakkını aramıyorlar.”
DIRIMLIK ÇOCUKLARA AKMALI
Down Cafe kurucusu Hatice Uçar birlikte konuyla ilişik Hürriyet’e şunları söyledi:
“Down Sendromlu füru kafeden yararlanmalı ve sağlik, onlar üzere kullanılmalı. Hizmet üzere kurduğumuz Down Cafe’nin geliri bu çocuklara bihakkın akmalı. Ayrıntılar orada çokça mutlu. Sosyalleşiyorlar. Gelirin akman ellerde sahn bulması, şaibesiz insanların yönetmesi gerekiyor. Derneğin 25 uzuv çocukla vabeste tutulmasını amacımıza, vizyonumuza makul bulmuyorum. Kabul edilemez.”
ŞİŞLİ BELEDİYESİ: DESTEĞİ ÇEKERİZ
Şİşlİ Belediyesi’nin konuya ilgilendiren açıklamasında şöyle denildi: “Down Sendromlu gençlerin topluma kazandırılması amacıyla, Alternatif Yaşamı Tutma Derneği’hangi 2011 yılından bu yana, icar desteği veriyoruz. Geçtiğimiz hafta konuyla ilgili, tarafımıza birlikte şikâyette bulunuldu. İddialar, ilişik merciler eliyle doğrulanırsa, üzülerek desteğimizi gözden buyurmak zorunda kalacağız.”
‘SİGORTALARSAK YEŞİL KARTLAR IPTAL EDİLİR’
ŞİKAYETLERİN hedefindeki Saruhan Singen ise şunları söyledi:“35 yaşındaki kızım hafif mental olduğu için 35 senedir bu işin içindeyim. Down Cafe adı altında çocukları çalıştırarak gâh şeyler yapmaya çabalıyoruz. Ego parayla ait hiçbir şeye karışmam. Bazıları yeşil kartı fek olmasın diyerek sigortasız çalışıyor.”Saruhan’ın bu iddiasını sorduğumuz Marmara Üniversitesi Ünsiyet Fakültesi akademisyen Prof. Dr. Nurşen Caniklioğlu ise şu bilgileri verdi: “Teşrinievvel 2016’dan bu yana bölümsel kesiksiz müteharrik torunlar, sigortalı olmalarına rağmen, bakmakla görevli olunan birey sayılıyorlar. Bu nedenle Down Sendromu olan çocukları ‘Yeşil kartlarını kaybetmesinler diye sigortalamıyorum’ demenin kanuni dayanağı bulunmayan..”